آسيب شناسي اجتماعي مفهوم جديدي است كه از علوم زيستي به عاريه گرفته شده و مبتني بر تشابهي است كه دانشمندان بين بيماري هاي عضوي و انحرافات اجتماعي قائل مي شوند. در واقع با شكل گيري و رشد جامعه شناسي در قرن نوزدهم، بهره گيري از علوم مختلف براي بيان فرآيندهاي اجتماعي معمول شد و در نتيجه بسياري از اصطلاحات رايج در علوم ديگر چون زيست شناسي، علوم پزشكي و زمين شناسي در جامعه شناسي نيز به كار گرفته شد كه از آن جمله كلمه آسيب شناسي Pathology را مي توان نام برد. اين واژه از ريشه يوناني Path=Patho به معني رنج، محنت، احساسات و غضب و Logy به معناي دانش و شناخت تركيب يافته است، بنابراين Pathology به معناي ناخوشي شناسي، مرض شناسي، علم تشخيص امراض، مطالعه عوارض و علائم غير عادي به كار مي رود.( آريانپور كاشاني، فرهنگ كامل انگليسي فارسي، ج،? ص ????).آسيب شناسي در اصطلاح علوم طبيعي عبارت است از شناخت ريشه بي نظمي ها در ارگانيسم انساني، بنابراين در مشابهت كالبد انساني با كالبد جامعه، اصطلاح آسيب شناسي اجتماعي Social Pathology براي مطالعه و ريشه يابي بي نظمي هاي اجتماعي و انحرافات اجتماعي به كار مي رود.

مقاصد و وظايف آسيب شناسي اجتماعي عبارتند از:

الف) مطالعه و شناخت آسيب هاي اجتماعي و دلايل پيدايي آنها.
ب) پيشگيري از وقوع جرم و انحراف در جامعه به منظور بهسازي محيط زيست جسمي و خانوادگي.
ج) درمان كجروي اجتماعي با به كارگيري روش هاي علمي و استفاده از شيوه هاي مناسب براي قطع ريشه ها و انگيزه هاي اين كجروي ها.
د) تداوم درمان براي پيشگيري و جلوگيري از بازگشت مجدد انحرافات اجتماعي.
رفتار انحرافي، رفتاري است كه به طريقي با انتظارهاي رفتاري مشترك يك گروه خاص سازگاري ندارد و ديگر اعضاي جامعه آن را ناپسند يا نادرست مي دانند. در واقع، هر جامعه از اعضاي خود انتظار دارد از ارزش ها و هنجارها تبعيت كنند، اما همواره عده اي پيدا مي شوند كه پاره اي از اين ارزش ها و هنجارها را رعايت نمي كنند. شايان ذكر است كه انحراف هاي اجتماعي به انحراف هاي فردي و گروهي، آگاهانه و ناآگاهانه، طبيعي و سازنده قابل تقسيم اند.